گزارش سالانه عفوبینالملل ؛ اعدام به روایت آمار
یادداشت روژمان : سازمان عفو بین الملل در گزارش خود آورده است که حکومت ایران در سال ۲۰۲۲ از مجازات اعدام به عنوان ابزاری برای سرکوب سیاسی و راهی برای ادامه تبعیض و سرکوب طولانی مدت اقلیت‌های قومی استفاده کرده است. روشن است که موج اعدام های ددمنشانه حکومت اسلامی در سال ۲۰۲۳ بسیار فراتر از اعدام های سال گذشته خواهد بود. حکومت اسلامی از مجازات اعدام برای انتقام گیری و برای ایجاد هراس در جامعه بهره برداری می کند. در صورتی که در برابر این مجازات غیرانسانی و این قتل عمد حکومتی مقاومت نشود، این چرخه کشتار گسترش نیز خواهد یافت. اعتراض همبسته مردم اصفهان و اعتراضات خانواده های زندانیان آسیب های اجتماعی محکوم به اعدام نشا داد که اکنون شعار «اعدام بس» می تواند به یکی از محوری ترین شعارها و خواست های جنبش مردمی تبدیل شود. شعار لغو مجازات اعدام می تواند و باید به یک شعار محوری در مبارزات مردم تبدیل گردد.
گزارش سالانه عفوبینالملل ؛ اعدام به روایت آمار
ـ گزارش عفوبینالملل امروز سه-شنبه ۲۶ ارديبهشت ۱۴۰۲ برابر با ۱۶ می ۲۰۲۳ منتشر شده است.
ـ عفو بین‌الملل اعلام کرد که ۷۰ درصد از ۸۲۵ اعدام در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در ایران انجام شده است.
ـ مجازات اعدام در سال ٢٠٢٢ در جهان ۵٣ درصد افزایش یافته است.
ـ سازمان عفو بین‌الملل در گزارش سالانه خود درباره مجازات اعدام، با محکوم کردن «جنون کشتار» در برخی کشورها، از اعدام نزدیک به ۹۰۰ نفر در سال ۲۰۲۲ در ۲۰ کشور جهان خبر داد که یک رکورد از سال ۲۰۱۷ محسوب می‌شود.
ـ این سازمان با برآورد افزایش ۵۳ درصدی اعدام‌ها در سال ۲۰۲۲، کشورهای اصلی حاضر در پشت ثبت این رکورد ۵ ساله را در خاورمیانه و آفریقا اعلام کرد.
ـ در سال گذشته میلادی ٨٨٣ تن در سراسر جهان اعدام شده‌اند که نود درصد این اعدام‌ها در ایران، عربستان سعودی و مصر انجام شده است. این آمار شامل چین که همه ساله «هزاران تن» را اعدام می‌کند، نمی‌شود.
ـ در سال ٢٠٢٢ میلادی ٢٠ کشور جهان از مجازات اعدام استفاده کرده‌اند که چین، ایران و عربستان به ترتیب با بیشترین تعداد اعدامی‌ها در ٢٠٢٢ در صدر فهرست کشورهایی که بیشترین اعدام را داشته‌اند، قرار گرفته است.
ـ چین با بیش از هزار مورد اعدام در صدر فهرست کشورهایی که همچنان از مجازات اعدام استفاده می‌کند، قرار گرفته، اما تاکید شده که به دلیل عدم دسترسی به اطلاعات، آمار دقیقی از شمار اعدامی‌ها در این کشور در دست نیست.
ـ پس از چین، ایران بیشترین شمار اعدامی‌ها را در سال ٢٠٢٢ داشته است. در سال ٢٠٢٢ میلادی، ۵٧٦ تن در سراسر ایران اعدام شده‌اند که نسبت به سال گذشته میلادی (۳۱۴ اعدام) ٨٣ درصد افزایش را نشان می‌دهد.
ـ تعداد اعدام‌ها در ایران از ۳۱۴ نفر در سال ۲۰۲۱ به ۵۷۶ مورد در سال ۲۰۲۲ افزایش یافته و در عربستان سعودی نیز از ۶۵ به ۱۹۶ مورد رسیده (۲۰۱ درصد افرایش) که بالاترین میزان ثبت شده توسط عفو بین‌الملل در ۳۰ سال گذشته به شمار می‌رود. در مصر نیز طی سال گذشته میلادی ۲۴ نفر اعدام شدند.
ـ پس از ایران، عربستان سعودی با ۱۹۶ اعدام و مصر با ٢٤ اعدام به ترتیب سومین و چهارمین کشورهایی هستند که بیشترین افراد را در سال پسین میلادی اعدام کرده‌اند.
ـ عفو بین‌الملل با تایید این خبر که عربستان سعودی تنها در یک روز ۸۱ نفر را اعدام کرده، از عملکرد حکومت ایران نیز در مواجهه با معترضانی که در «قیام اخیر مردم این کشور تنها از حق خود برای دست زدن به تظاهرات خیابانی استفاده کرده بودند»، انتقاد کرد.
ـ از میان تمامی افراد اعدامی در ایران، ٢٧٩ تن‌شان به جرم قتل، ۲۵۵ نفر به اتهام به مواد مخدر، ٢١ تن به جرم تجاوز جنسی، ١٨ تن به جرم محاربه با خدا و ٣ تن به دلایل نامعلوم از سوی دولت ایران اعدام شده‌اند. دو مورد از این اعدام‌ها در ملاءعام انجام شده است.
ـ عفوبینالملل می گوید: جهش ٨٣ درصدی اعدام‌ها در ایران بیشتر به دلیل افزایش تعداد اعدام‌شدگان به «جرم قتل و مواد مخدر» بوده است، اما تاکید شده که کارگیری از اعدام، به هدف «سرکوب سیاسی» نیز استفاده شده است.
ـ از میان ٨٣٣ تنی که در سال ٢٠٢٢ میلادی اعدام شدند، ١٣ تن‌شان زن بودند که ٢ تن از این زنان در ایران و یک تن‌شان در عربستان سعودی اعدام شدند. در کنار این، ۵ کودک نیز اعدام شدند که به بنیاد آمارهای عفوبینالملل، همه این ۵ کودک در ایران اعدام شده‌اند.
ـ با بازگشت طالبان به قدرت، به کارگیری از مجازات اعدام در افغانستان نیز دوباره ازسر گرفته شده است. گروه طالبان پس از به قدرت رسیدن، نخستین مجازات اعدام را در ملاءعام انجام دادند.
ـ عربستان با ۱۹۶ اعدام در سال ٢٠٢٢ میلادی، مسئول ٢٤ درصد کل اعدام‌های سال گذشته است. آمارها نشان می‌دهد که نسبت به سال ٢٠٢١ شمار اعدامی‌ها در ٢٠٢٢ در عربستان، سه برابر افزایش داشته است.
ـ در آمریکا نیز ١٨ تن در سال ٢٠٢٢ اعدام شده‌اند. هرچند آمار اعدام در آمریکا نسبت به ٢٠٢١ افزایش یافته، اما از نگاه تاریخی هنوز در پایین‌ترین حد باقی مانده است.
ـ بلاروس تنها کشور در اروپا است که هنوز از مجازات اعدام استفاده می‌کند. در سال ٢٠٢٢ فقط یک مورد اعدام در این کشور ثبت شده است.
ـ در جنوب صحرای آفریقا هرچند هنوز شماری از کشورها از مجازات اعدام استفاده می‌کنند، اما آمارهای عفوبینالملل نشان می‌دهد که در سال ٢٠٢٢، به کارگیری مجازاتُ اعدام تا ٦٧ درصد کاهش یافته است. سومالی و سودان جنوبی تنها کشورهایی در منطقه جنوب صحرای آفریقا هستند که در سال گذشته میلادی، از مجازات اعدام (١١ مورد) استفاده کردند.
ـ این سازمان خاطر نشان کرد که شش کشور از جمله قزاقستان، پاپوآ گینه نو، سیرالئون، جمهوری آفریقای مرکزی، گینه استوایی و زامبیا در سال ۲۰۲۲ اقدام به لغو کامل یا جزئی مجازات اعدام کردند.
