یادداشت روژمان – روز جهانی مبارزه علیه کار کودکان
روز دوازدهم ژوئن، برابر با بیست و دوم خرداد، روز جهانی مبارزه علیه کارِ کودکان می باشد. امروزه در جهان صدها میلیون دختر و پسر گاه تا 12 ساعت و بیشتر به کار برده وار وادار میگردند تا سرمایه داران انگل فربه تر شوند. کارل مارکس نوشت:
” حیات اجتماعی انسان ها در جامعه ی سرمایه داری، دارای تضادهایی اساسی و رفع نشدنی است. یکی از هولناک ترین جلوه های این تضادها این است که بخش بزرگی از کودکان شاغل در کارخانه ها و مانوفاکتورهای مدرن، از همان لطیف ترین ایام کودکی گویی به ساده ترین فعالیت یدی میخکوب می شوند و سال های طولانی آن ها را استثمار می کنند، بدون آن که هیچ گونه مهارتی را بیاموزند که بعدها حتی در همان کارخانه نیز سودمند واقع شوند.”
کار کودکان بیشتر در آسیا و آفریقا رواج دارد، اما بر بستر بحران تعمیق شونده سیستمِ سرمایه داری این پدیده تباه کننده در اروپا و آمریکا نیز، حتی به لحاظ قانونی، بیش از گذشته رواج پیدا کرده است. تام هال در 15 مه 2023 در مقله ای تحت عنوان “بازگشت پدیده کار کودکان به ایالات متحده: جامعه ای رو به قهقرا” نوشت:
“رعایت حقوق کودکان در دوران کودکی، دستاوردی اجتماعی که تنها از طریق مبارزه ای تلخ به دست آمد، همراه با هر دستاورد اجتماعی به دست آمده در طول بیش از یک قرن، اکنون در حال ملغی شدن است. شرایط زندگی طبقه کارگر به طور فزاینده ای شبیه شرایط قرن ۱۹ می شود.”
ابعاد کودکان کار در جمهوری اسلامی گسترده است. مقامات برای سالها وجود کودکان کار را انکار می کردند. وقتی این پدیده ی دهشتناک قابل انکار نبود کوشیدند با تقلیل کودکان کار به بخشی از آنان که در خیابان ها قربانی عوامل رژیم و باند های مافیائی هستند ابعاد هولناک این پدیده را پنهان سازند. در بعضی از موارد هم مافیاهائی نظیر کمیته امام و نظایر آنها با دادن به قول خودشان خیرات به عبث کوشیده و می کوشند مرهمی بر این زخم بزرگ اجتماعی بگذارند.
کارگران آگاه در ایران در فرصت های مختلف مسئله مصیبت بار کودکان کار را مورد توجه قرار داده و خواستار الغای کار آنان بوده اند. آنها میدانند می توان از طریق مبارزه، بهبود درآمد و دستمزد کارگران بعضی از حقوق کودکان کار را به رژیم تحمیل کرد. اما حل نهائی مصیبت کار کودکان فقط در جامعه ای انسان محور و سوسیالیستی ممکن است.
تام هال در مقاله یاد شده در استدلالی مشابه متذکر گردید که کودکان و:
“جوانان آینده ای در سرمایه داری ندارند. تداوم وجود این شکل از جامعه مبتنی بر از بین بردن تمامی دستاوردهای اجتماعی و فرهنگی گذشته است. از نظر پیشرفت های فنی و علمی، بشریت مدت ها پیش ابزارهایی را برای از بین بردن فقر، جنگ، بیماری های جهان گیر، تخریب محیط زیست و هر مشکل اجتماعی دیگر خلق کرده است. اینکه امروز همگی این مشکلات با شدت تمام دوباره ظهور می کنند فقط به یک دلیل است: سیستم منفعت محور سرمایه داری.”
در ایران پیش شرط گام گذاشتن در مسیر نابودی دولت بورژوائی و استقرار جامعه سوسیالیستی گور کردن جمهوری اسلامی سرمایه می باشد.