یادداشت روژمان – نافرمانی مدنی و انقلاب ژینا

انقلاب “زن، زندگی، ازادی” در عرصه های گوناگونی جریان داشته و جامعه را متحول میکند. جنبش کارگری با سطح توقع بالا و توجه به ضرورت سازمانیابی، جنبش دادخواهان و گسترده کردن صفوف آن توسط خانواده های جانباختگان و نظایرشان از عرصه های قابل اشاره هستند. اما این انقلاب بطور برجسته در شکلی از نافرمانی مدنی و مقاومت جسورانه زنان پیشرو در برابری اقدامات سبعانه رژیم برای تحمیل دوباره پوشش اسلامی و مخصوصا حجاب اجباری جریان دارد. زنان جوان و دختران مترقی و مبارز آنچه را که در چند ماه گذشته در خیابان ها و محلات فریاد می زدند اکنون در سرپیچی از قوانین و مقررات ضد انسانی رژیم نشان می دهند. این اقدامات مبارزه جویانه سبب شده تا زنان بسیار بیشتری به نسبت مشارکت کنندگان در خیزش خیابانی از پیشروان الهام گرفته، آزادانه لباس پوشیده و در خیابان و اماکن عمومی ظاهر شوند.
خامنه ای در گرماگرم انقلاب ژینا در اواسط دیماه 1401 به طرزی فرصت طلبانه در برابر عدم رعایت حجاب از جانب زنان عقب نشینی کرد. او در سخنانی که خطاب به مشتی زن از خود بیگانه و تحت عنوان بانوان فرهیخته ایراد کرد گفت که
ضعف حجاب، کار درستی نیست، اما موجب نمیشود آن فرد را از دایره دین و انقلاب خارج بدانیم همه ما هم نقصهایی داریم که باید تا حد امکان آنها را برطرف کنیم. همو حدود سه ماه بعد، که انقلاب زیر سنگین ترین و درنده خویانه ترین سرکوب ها در خیابان ها عقب نشست، دندان هایش را نشان داد. او روز سهشنبه ۱۵ فروردین در دیدار با مقامات جمهوری اسلامی در یک موضعگیری صریح گفت که “کشف حجاب حرام شرعی و سیاسی است” خامنه ای طبق معمول امتناع زنان آزاده از رعایت پوشش اسلامی و حجاب اجباری را به تحریک از جانب دشمنان نسبت داد. او مدعی شد که «دشمن با برنامه وارد شده» و افزود: “ما هم باید با برنامه وارد شویم”.
دور انداختن حجاب اجباری و پوشش آزادانه شکلی از نافرمانی مدنی می باشد که رژیم نسبت به آن حساسیت بسیار زیادی دارد. تمام آخوندهای حکومتی از خامنه ای گرفته تا امامان جمعه، پس از رفع تزلزلات اولیه، احکامی مذهبی راجع به زیان های دور انداختن پوشش اسلامی از زاویه شرع و آئین را یادآوری کردند. اما خرافات مذهبی مدتهاست کارآئی در جامعه را از دست داده است. بنابراین پناه بردن به سرکوب تنها ابزاری است در اختیار رژیم برای روبرو شدن با امواج گسترده نافرمانی در برابر پوشش اسلامی است.
در 26 فروردین و پس از سخنان خامنه ای در 15 فروردین بخشنامه مقابله با بیحجابی از رسانههای رسمی پخش شد: اول، تذکر پیامکی. دوم محرومیت از خدمات عمومی. سوم، تشکیل پرونده قضایی برای خاطیان (یعنی کسانی که در کشف حجاب اهتمام کردهاند). برای رانندگان تاکسی تذکر ارسال شد که در صورت سوار کردن زن بدون حجاب متحمل جریمهای بین ۵۰۰ هزار تا پنج میلیون تومان خواهند شد. اعلام شد فروشگاههایی که زنان بدون حجاب را راه دهند پلمپ خواهند شد. مراکز درمانی و داروخانههایی که کارمندانی بدون حجاب دارند تعطیل خواهند شد. اتومبیلهای شخصی توقیف میشود و بلیط مترو و اتوبوس به زنان بدون حجاب فروخته نخواهد شد. دوربینهای هوشمند تشخیص چهره از چین خریداری شده است و در همه جا، زنان بدون روسری را شناسایی و به مراکز انتظامی و قضایی معرفی خواهند کرد.
اما زنان مبارز و مقاوم و مردان حامی آنها بویژه از نوروز امسال ببعد به خوبی نشان دادند که ابزار سرکوب هم دیگر کارآئی قبل را ندارد. پیشروی جنبش های کارگری و دادخواهان در روزهای اخیر و گسترده تر شدن مقاومت در مقابل حجاب اجباری اخباری نوید بخشند. انقلاب دارد در متن جامعه به تکامل خود ادامه می دهد.